Vòng bán kết Cuộc thi ý tưởng/dự án khởi nghiệp Xanh – Phát triển bền vững lần 10 – 2024, tại Thủ đô Hà Nội chứng kiến nhiều dự án thi là các em học sinh lớp 12. Bên cạnh đó cũng có không ít dự án đã đang và từng là cô giáo, thậm chí là phóng viên.
Từ tỉnh Lạng Sơn đến tham gia vòng bán kết, nhóm các em học sinh lớp 12 huyện Cao Lộc đã thuyết trình dự về “Chanh rừng Co Loi – Mẫu Sơn và các sản phẩm từ chanh rừng hướng tới sản phẩm OCOP” một cách khá bài bản, có sự đầu tư về hình ảnh. Dự án do nhóm thí sinh Nguyễn Thị Phương Thuỳ, Tô Phương Quỳnh đứng tên.
Giám khảo Hoàng Sơn Công – Giám đốc Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp và chuyển giao công nghệ ngành bán lẻ Việt Nam nhắn nhủ các em.
“Hãy thiết kế lại mẫu sản phẩm cho đẹp, bởi các hũ chanh rừng ngâm mật ong của các bạn hiện khá to, thô… điều này gây khó khăn khi vận chuyển, dễ vỡ”.
Giám khảo Sơn cũng thông tin thêm cho các em, rằng sản phẩm có tác dụng trị ho, và dưỡng tóc khá tốt.
“Cho nên hãy đóng hũ (gói) 3-5 trái chanh rừng này cho người ta mang đi chơi, du lịch để tiện dùng. Muốn loài chanh Co Loi này sơ chế bằng cách xay ra ngâm với mật ong còn có thêm tác dụng giúp mọc tóc nhanh hơn”, giám khảo Sơn nói.
Còn giám khảo Phạm Hải Quỳnh – Viện trưởng Viện phát triển Du lịch Châu Á (ATI) – Chủ tịch Hội Du lịch cộng đồng Việt Nam động viên các em, “mình còn trẻ, cứ học thêm các ý kiến của nhiều người sau đó phân tích điểm mạnh, yếu… và chứng minh cho người dùng thấy giá trị khác biệt mà quả chanh rừng mang lại, và làm đậm vấn đề đặc biệt của nó lên”.
Giám khảo Nguyễn Tiến Trung – Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Tư vấn và Đầu tư Khởi nghiệp Quốc gia (NSCI) sau khi biết vùng nguyên liệu của dự án chỉ là hơn 200 cây chanh thì hỏi.
Dự án có kế hoạch ra sao khi đơn hàng tăng, khách tìm đến mình nhiều hơn?
Em Nguyễn Thị Phương Thuỳ, đại diện dự án cho biết, khi thiếu nguyên liệu sẽ liên hệ với người dân xung quanh (vì họ cũng có) để hợp tác làm.
Cũng đến từ tỉnh Lạng Sơn, các em học sinh lớp 12 người dân tộc thiểu số là Hoàng Quang Chung, Phùng Bửu Bửu, Đinh Hồng Hà lại đau đáu nỗi niềm mong mỏi giúp ích cho việc làm miến dong của gia đình mình, để vươn lên thoát nghèo, thế là các em thành lập dự án từ gia đình mình đang làm là “Trồng, sản xuất và kinh doanh miến dong”.
Thực tế từ khi có các em tham gia, việc kinh doanh, buôn bán của gia đình các em đã khá hơn, các đơn hàng online ngày một nhiều hơn, vì các em am hiểu hơn mạng xã hội, người dùng.
Em Phùng Bửu Bửu chia sẻ trên sân khấu cuộc thi rằng, “trước đây hộ gia đình của em là hộ nghèo, nhưng giờ đây đã thoát nghèo và đang vươn lên nhờ việc làm miến dong này. Cũng nhờ chúng em đã tham gia vào việc bán hàng trên mạng”.
Giám khảo Phạm Hải Quỳnh cho biết, khá bất ngờ vì tỉnh Lạng Sơn năm nay học sinh cấp 3 đi thi khởi nghiệp có mấy đội, điều này rất có ý nghĩa, vì các em đến đây sẽ học được những kiến thức, kinh nghiệm, không chỉ từ các ban giám khảo, mà còn của các dự án đang làm tốt hơn họ.
Bày thêm cách cho dự án của các em học sinh từ Lạng Sơn, giám khảo Hoàng Sơn Công cho hay, bã miến dong các em nên có thêm hướng đi thêm, bằng cách làm thức ăn cho gia sức, gia cầm, hay ủ làm phân bón (dùng lên men).
Mặt khác, vị giám khảo này cũng cho rằng, “Cách đóng gói miến dong của các bạn hơi bất tiện, nó quá to, hãy gói lại thành gói nhỏ hơn, ăn ít bữa hơn cho người dùng. Và làm gia tăng giá trị cho sản phẩm để có thể trở thành thức ăn giảm cân cho nhiều người, như kết hợp với các loại bột rau khác, đóng gói khô, sẽ tiếp cận nhiều người hơn”.
Các giám khảo cũng đồng quan điểm rằng, có thể thêm các thành phần khác có tác dụng cho người cao huyết áp, tiểu đường…
Giám khảo Nguyễn Đông Triều – Chuyên gia đào tạo của Hội doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao nói với các bạn thêm, “Sản phẩm từ cây dong có thể để làm bánh, uống… cho nên đừng quá phụ thuộc vào miến… vì hiện nay nghề này cũng có sự ô nhiễm môi trường.
Đáp lại các lời khuyên của ban giám khảo, em Hoàng Quang Chung cho biết, “chúng em mong muốn sau này là vươn lên thành hợp tác xã để làm lớn hơn”.
Trong khi đó, chị Nguyễn Thị Trà My chủ dự án “Sản phẩm tẩy rửa từ khế chua – Hành trình phát triển xanh bền vững”, từ Thừa Thiên Huế lại chia sẻ một câu chuyện khác. Vốn xuất thân là một giáo viên dạy môn Tiếng Anh, với hơn 10 năm kinh nghiệm dạy học. Sau khi được trải nghiệm và thấy được những hiệu quả từ khế chua mà gia đình làm trong việc rửa tay, Trà My quyết định theo đuổi, hình thành dự án và khởi nghiệp từ nước tẩy rửa từ enzym khế chua cho hiệu quả cao.
Sau khi đi vay mượn được số vốn nhất định, My đầu tư máy móc, nhà xưởng, nguyên liệu, showroom bày bán sản phẩm. Dần cơ sở có thêm nhiều công năng để phục vụ nghiên cứu, ứng dụng công nghệ, đóng gói, công nghệ số… và nhất là cho mình trải nghiệm, sáng tạo để cho ra các dòng sản phẩm từ khế chua.
Hiện nay, những sản phẩm làm từ khế chua được khách hàng đánh giá thuần thiên nhiên, thơm hơn, mùi hương dễ chịu hơn và quá trình ủ nhanh lên men hơn, cho màu nước đẹp hơn…
Cũng là một cô giáo người dân tộc, chị Chu Tố Uyên từ Lạng Sơn, với nguồn nguyên liệu củ cải quê hương đã giúp đồng bào thoát nghèo, quá trình dạy học, tìm hiểu thêm Uyên quyết định lập dự án “Củ cải muối Chu Uyên”.
Uyên chia sẻ, “Củ cải trắng là một loại rau củ quen thuộc với người dân trên địa bàn tỉnh, tuy nhiên, sản phẩm này thường được mùa mất giá. Từ thực tế đó Uyên đã chế biến món củ cải trắng muối chua ngọt, đến nay, món ăn này đã được nhiều người ưa chuộng.
Theo Uyên, vào chính vụ, giá thành củ cải rất thấp; khi gặp thời tiết mưa, nồm ẩm ướt củ cải muối lại dễ bị hỏng, nên đã học hỏi, nghiên cứu để làm món củ cải trắng muối chua ngọt nhằm tạo nên một món ăn mới, tươi ngon, hấp dẫn cho những bữa ăn hằng ngày.
Giám khảo Hoàng Sơn Công cho hay, nên tham khảo củ cải sấy khô nhiều hơn, vì hiện nay có nhiều công nghệ bảo quản có thể lên đến 6 tháng, chứ không còn là hơn 1 tháng như dự án làm hiện nay.
“Mặt khác, không nhất thiết quy cho sản phẩm mình là đồ ăn vặt, đồ nhậu, nghĩ thêm hướng khác, như làm mứt, ngậm, nhai, ăn vặt… thì sẽ có thêm thị trường mới”, ông Công nói.
Một dự án khác là “Giải pháp xanh từ trùn quế” do hai vợ chồng, anh Phùng Anh Tuấn và vợ là Hoàng Thị Lệ Thu, từ Đoan Hùng, Phú Thọ.
Hoàng Thị Lệ Thu là phóng viên của một đài truyền hình trên địa bàn Thủ đô Hà Nội, đã từng đến những vòng bán kết cuộc thi dự án Khởi nghiệp Xanh của Trung tâm BSA tổ chức ở Hà Nội, nên tin tưởng dự án của chồng mình đang làm phù hợp với tiêu chí cuộc thi, nên quyết định đăng ký tham gia.
Anh Phùng Anh Tuấn cho hay, dự án thấy rằng, hiện nay các trang trại chăn nuôi mọc nên rất nhiều ở địa phương, vấn đề xử lý môi trường chưa tốt cho nên gây ô nhiễm. Do đó đã khởi nghiệp bằng việc nuôi trùn quê và sử dụng phân trùn quế để bón cho vườn bưởi đặc biệt của quê hương, bưởi Đoan Hùng, nhằm gìn giữ cây bưởi đặc sản địa phương.
Hiện dự án đang xử lý khoảng 100 tấn phân bón từ các trang trại để làm phân trùn quế. Và đã cho ra thị trường các dòng sản phẩm phân bón từ trùn quế, “Đã ra sản phẩm phân trùn quế loại 2kg, hướng tới phân khúc khách hàng ở đô thị”, anh Tuấn nói.
Giám khảo Hoàng Sơn Công sau khi biết giá bán 10 ngàn đồng/1kg phân liền chia sẻ.
“Hiện nay, nhiều người làm trùn quế thất bại vì chi phí vận chuyển cao. Sản xuất phải đầu tư lớn, vận chuyển đi. Nên các bạn có thể suy nghĩ thêm về việc xay thành viên, đóng khuôn để nén lại, gọn, nhẹ… và định lượng được cho từng loại cây. Như thế sẽ bán được nhiều hơn, và nó có phân khúc khách hàng nhiều hơn”.
Và “các bạn đừng bán phân, hãy bán dược liệu, đóng phân như hộp, ly… có hạt trong đó, bán nó thì sẽ có lợi ích nhiều hơn, nó sẽ là đầu ra cho nhiều người thích trồng cây dược liệu chẳng hạn…Ngoài ra còn có thể làm giải pháp, hỗ trợ nhà vườn nuôi giun, giúp tăng trưởng bền vững”, ông Công nhận định.
Một số hình ảnh của các dự án:
