Diễn đàn Nông dân Quốc gia lần thứ IX, năm 2024: “Hợp tác xã, hợp tác xã”

Ngày 14 tháng 10 năm 2024, tại Hà Nội, Ban tổ chức Chương trình Tự hào Nông dân Việt Nam lần thứ IX đã tổ chức Diễn đàn Nông dân Quốc gia với chủ đề: “Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam – Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp &PTNT lắng nghe nông dân nói”. Diễn đàn do Trung ương Hội Nông dân Việt Nam chủ trì, Báo Nông thôn ngày nay/ Dân Việt, Công ty CP Phân bón Bình Điền và Ngân hàng Nông nghiệp & PTNT được giao phối hợp tổ chức.
Ông Lương Quốc Đoàn, Ủy viên TW Đảng, Chủ tịch TW Hội Nông dân Việt Nam và ông Lê Minh Hoan, Ủy viên TW Đảng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp & PTNT chủ trì buổi diễn đàn. Tham dự Diễn đàn còn có đại diện các bộ, ngành TW, đại diện các địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp, đặc biệt có 126 nông dân xuất sắc và hợp tác xã tiêu biểu toàn quốc.
Trải qua 12 năm thực hiện Chương trình Tự hào Nông dân Việt Nam, trong đó có 9 lần tổ chức Diễn đàn Nông dân Quốc gia, Công ty CP Phân bón Bình Điền luôn là nhà tài trợ chính duy nhất và là đồng tổ chức chương trình.
Nông dân nói thật
Bốn giờ làm việc, có 20 nông dân xuất sắc và HTX tiêu biểu đặt câu hỏi, trước đó, hàng trăm nông dân đã bày tỏ tâm tư, nguyện vọng cùng những trăn trở, kiến nghị, tập trung vào những vấn đề lớn như: Việc tái thiết và phục hồi sản xuất sau thiên tai do cơn bão số 3 Yagi và lũ lụt vừa qua, trong đó nổi lên những vấn đề như hỗ trợ về cây giống, con giống, vật tư nông nghiệp đầu vào, chính sách hỗ trợ bảo hiểm nông nghiệp, nhất là cần tạo điều kiện khoanh nợ, giãn nợ và cho vay nguồn vốn mới đối với những nông dân bị thiệt hại trực tiếp từ bão lũ, giúp nông dân nhanh chóng khôi phục sản xuất.
Bên cạnh đó là những vấn đề về cơ chế, chính sách để thúc đẩy sản xuất nông nghiệp xanh, bền vững, giảm phát thải, hướng tới mục tiêu Netzero; vấn đề về quy hoạch sản xuất, nhất là tạo chính sách tạo điều kiện cho sản xuất lớn. Nhiều nông dân cũng quan tâm đến cơ chế, chính sách hỗ trợ, động viên nông dân, trong đó các nông dân sản xuất kinh doanh giỏi thường qua các hoạt động của hội nông dân các cấp, về tiếp tục đổi mới hình thức sinh hoạt của hội viên, như thành lập các câu lạc bộ nông dân, phát huy hiệu quả, vai trò hoạt động của các chi, tổ hội nghề nghiệp làm cơ sở, nền tảng để thành lập các tổ hợp tác, HTX; vấn đề về hỗ trợ, xây dựng thương hiệu nông sản, quảng bá nông sản trên các nền tảng số…

Hợp tác xã, hợp tác xã, hợp tác xã
Đó là nhấn mạnh của Bộ trưởng Nông nghiệp & PTNT tại diễn đàn. Ông Lê Minh Hoan nói: “Bà con nông dân mình đang khó ở cả hai đầu, đầu vào cho sản xuất và đầu ra cho tiêu thụ sản phẩm bởi cái bẫy sản xuất nhỏ, lẻ, manh mún. Nó làm cho chi phí đầu vào tăng cùng với khó khăn và tắc nghẽn đầu ra của sản phẩm sản xuất được. Thói quen mua chịu vật tư đầu vào tại các đại lý làm cho giá vật tư luôn cao, đến khi thu hoạch sau khi trả hết nợ, người sản xuất chả còn được bao nhiêu, bảo sao bao đời nông dân vẫn nghèo. Nếu có HTX, nông dân sẽ nhận được vật tư đầu vào với giá sỉ, đầu ra sản phẩm lại có nơi bao tiêu, không sợ bị ép giá. Khi sản xuất được tư vấn của giới chuyên gia, nhà khoa học mà sản xuất một mình sẽ không tài nào làm được.
“Người nông dân phải thay đổi. Không thay đổi thì không có cơ hội phát triển được. Trước đây nói con trâu là đầu cơ nghiệp thì bây giờ điện thoại thông minh là đầu cơ nghiệp của người nông dân. Hợp tác xã đơn giản là tinh thần hợp tác. Người Việt ta đang thiếu tinh thần hợp tác. Thông điệp năm nay là sự mong manh của HTX nên các nông dân xuất sắc, hợp tác xã tiêu biểu phải là hạt nhân lan tỏa tinh thần HTX đặng đưa sản xuất nông nghiệp thoát khỏi cái rào cản manh mún, nhỏ lẻ. Tôi đặt hàng 63 nông dân xuất sắc, 63 HTX tiêu biểu toàn quốc năm nay là những thủ lĩnh ở nông thôn có trách nhiệm giúp nông dân xung quanh mình thay đổi. Nông dân thay đổi nông thôn sẽ thay đổi và nông nghiệp sẽ thay đổi theo hướng tiên tiến, đi lên. Đừng để ai biết nhà nấy, không ai chịu ai, không ai chơi với ai trong lĩnh vực sản xuất.
“Phải tri thức hóa nông dân để người nông dân bớt mong manh đi. Giúp họ mỗi ngày hiểu thêm một chút, biết thêm một chút bằng nhiều cách, nhiều con đường chứ không cứ phải mở trường, mở lớp. Cuối cùng người nông dân phải nói: Đã đến lúc ta không thể nghĩ như cũ, làm như đã làm bao đời nay được nữa. Phải thích ứng, chủ động thích ứng với mọi sự biến đổi để thay đổi. Phải chuyển nhanh từ sản xuất nông ngiệp sang kinh tế nông nghiệp: Sản xuất cho ai? Sản xuất cái gì? Sản xuất như thế nào? Người tiêu dùng đang mua cái cách anh tạo ra sản phẩm có bền vững không? Phải hợp tác, liên kết, thị trường, giảm chi phí, giảm phát thải khí nhà kính để có nền nông nghiệp bền vững. Hơn ai hết những nông dân xuất sắc phải là những nông dân tử tế.
Bộ trưởng cho nông dân số điện thoại của mình để nông dân có thể nhắn tin hỏi chuyện bất cứ lúc nào. Ông nói: “Tôi không thể biết hết tất cả, nhưng tôi biết những người, những nơi hiểu biết hơn tôi, tôi sẽ chỉ cho bà con đến nơi để được tư vấn tốt nhất”.
PV