Trong chương trình Ăn trưa làm việc của Câu lạc bộ Doanh nghiệp dẫn đầu LBC ngày 24/10, với chủ đề: “Phát triển cơ hội thị trường để hiện thực hóa bước phát triển mới – Bài học biến cơ hội thành thắng lợi”, ông Lê Trí Thông, Phó Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất Lượng Cao, Phó Chủ tịch HĐQT – Tổng Giám đốc Công ty CP Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (PNJ), Phó Chủ tịch Hội Doanh Nhân Trẻ TP.HCM đã chia sẻ nhiều câu chuyện về đổi mới sáng tạo.
Đây là một trong những hoạt động hướng tới diễn đàn kinh tế Mekong Connect 2023, vào ngày 15-16 tháng 11 này, tại TPHCM.
Ông Lê Trí Thông dẫn dụ rằng, chiến lược đổi mới sáng tạo, một cách bài bản, theo những suy nghĩ từ người Á Đông, cần phân tích từ thế, lực và tính thiên thời, địa lợi, nhân hòa.
Đổi mới sáng tạo cần nhìn theo xu hướng thế giới
So với khoảng 20 trước, các trung tâm sáng tạo của thế giới đã dịch chuyển về khu vực Châu Á rất nhiều.
“Nhiều tay chơi Châu Á, từ trước năm 2018 đã làm chủ, vươn lên mạnh mẽ trong lĩnh vực này, có thể kể đến Samsung, Alibaba, TSMC, Tencent, Huawei,..”, ông Thông nói.
Cùng với đó là tỉ lệ phần trăm đóng góp GDP, của Trung Quốc (TQ) và Mỹ, từ xuất khẩu những thành phần liên quan đến đổi mới sáng tạo đã tăng lên không ngừng.
“TQ đang tiến lên trong câu chuyện đó, họ không còn là công xưởng thế giới, hay xuất khẩu mồ hôi, mà đang đi đầu trong nghiên cứu về đổi mới sáng tạo. Chúng ta tư duy ra sao, trong góc nhìn thế và lực và lát cắt về thiên thời, địa lợi, nhân hòa. Trong đó, các yếu tố về thế phải liên kết, có mối quan hệ với lực”, ông Thông chia sẻ.
Đặc biệt, ông Lê Trí Thông nêu ra là câu chuyện về nhân tài trong đổi mới sáng tạo. Chính điều này đã giúp nền kinh tế TQ lên tầm cao mới.
Ông Thông bình luận, tại triển lãm xe hơi điện thế giới cách đây chừng 4 tháng, dường như ngành sản xuất xe điện TQ đã vượt mặt châu Ấu, họ khiến châu Âu ngỡ ngàng.
Vì sao họ làm được như vậy, theo đánh giá của ông Thông, đó là những nhà sản xuất ô tô điện TQ đã nhìn ra một thiên thời mới, là họ hướng về câu chuyện của năng lượng xanh, không dùng nguyên liệu hóa thạch…Họ khuyến khích, xây dựng chính sách cho xe điện, các công ty ở đó tiếp cận về chính sách sớm hơn các công ty Nhật, Đức. Bên cạnh đó là năng lực truển khai chiến lược, kỹ thuật, công nghệ…
Phân tích thêm về điều này, vị Phó Chủ tịch HĐQT – Tổng Giám đốc Công ty CP Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (PNJ) cho hay, TQ là quốc gia có lượng sản xuất pin cho dòng xe điện rất lớn, sản xuất này cần đất hiếm, họ chiếm 60% tổng lượng tiêu thụ đất hiếm trên thế giới. Họ gom được các mỏ đất hiếm ở Nam Mỹ, Châu Phi…
Thay đổi để tạo nên thành công
Do đó, theo ông Thông, trong nền kinh tế sáng tạo, năng lực lõi, óc sáng tạo là khả năng của con người, chứ không phải là tài nguyên từ đất, máy móc…. Trong câu chuyện sáng tạo, thế, năng lực của nhân hòa sẽ là điểm khác biệt.
Nói về sáng tạo, ông Thông cho rằng, sáng tạo không chỉ là về công nghệ, mà còn về quản trị trong mô hình kinh doanh, từ đó giúp doanh nghiệp có thể nhìn một cách hài hòa giữa câu chuyện thế và lực trong mối tương quan tới thiên thời, địa lợi, nhân hòa.
“Tôi cho rằng, các doanh nghiệp tầm trung hoặc lớn của Việt Nam đều đang ở một khúc quanh, đòi hỏi sự tái cấu trúc, tự đổi mới mình. Nhưng áp dụng đổi mới sáng tạo như nào trong quá trình tái cấu trúc?”
“Như PNJ chúng tôi bắt đầu với quá trình gọi là nhấn nút tái tạo, từ khoảng năm năm trước và trong suốt thời gian qua, chúng tôi đã tăng trưởng nhiều. Điều này giúp chúng tôi tăng cả về doanh số, lợi nhuận, và vị trí xếp hạng trên thị trường nguồn nhân lực”, ông Thông cho hay.
Nhất là giá trị về mặt thương hiệu của PNJ tăng hơn hai lần rưỡi trong vòng năm năm qua. Điều đó cho thấy, sự thay đổi và vận hành doanh nghiệp, những triết lý trong công việc mà PNJ thu hút người tài, tạo không gian khai phóng cho ý tưởng mới, hay những tranh luận giữa các ý tưởng với nhau… để có ý tưởng tốt nhất.
Cuối cùng, ông Thông cho rằng, câu chuyện dựa trên những mô hình thâm dụng lao động, những mô hình tập trung vào công xưởng của thế giới đang đòi hỏi một sự phát triển mới, cách tân. Việt Nam cũng không thể đi vào con đường mà các nước khác đã đi, đòi hỏi chúng ta phải có những sáng tạo mới.
Với trào lưu ngày nay là liên quan tới môi trường, xanh, phát triển bền vững, rất cần có những hàm lượng sáng tạo trong đó. Nắm bắt được điều này sẽ là một yếu tố quan trọng để doanh nghiệp Việt đi về phía trước, mở ra điểm phát triển mới. Không chỉ thuần túy dựa vào câu chuyện sức lao động, mà còn là kết hợp giữa năng suất lao động và sự sáng tạo. Đó là câu chuyện tận dụng những lợi thế đang có của thiên nhiên, khai thác một cách sáng tạo, bền vững.
