Trước khi cuộc họp diễn ra, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In kêu gọi cần có những biện pháp trừng phạt nặng nề hơn nhằm “cô lập hoàn toàn Triều Tiên”.
Mỹ đề nghị “trừng phạt nặng nề nhất” trong khi Nga kêu gọi “giữ cái đầu lạnh” khi Hội đồng Bảo an LHQ nhóm họp khẩn cấp tối 4-9 (giờ Việt Nam) sau khi Triều Tiên thử hạt nhân lần 6.
“Sự kiên nhẫn không phải là vô hạn”
Mở đầu phiên họp, đại sứ Mỹ tại LHQ Nikki Haley kêu gọi Hội đồng Bảo an cần áp đặt “các biện pháp mạnh nhất có thể” lên Triều Tiên vì “cái gì cũng có giới hạn của nó” mà Bình Nhưỡng đã thử hạt nhân đến 6 lần.
Bà Haley cho rằng việc gia tăng các biện pháp cấm vận của Hội đồng Bảo an lên Triều Tiên từ năm 2006 đến nay không hiệu quả, và mô tả hành động của Bình Nhưỡng hiện nay là “xin được chiến tranh”.
“Bất chấp nỗ lực của chúng ta, chương trình hạt nhân của Triều Tiên giờ đây phát triển và nguy hiểm hơn bao giờ hết” – bà Haley nói. “Chiến tranh là thứ Mỹ không bao giờ muốn. Chúng tôi không muốn chiến tranh lúc này. Nhưng sự kiên nhẫn của đất nước chúng tôi không phải là vô hạn”.
Lần lượt các đại diện Pháp, Anh và Ý cũng phát biểu, nhắc lại lời kêu gọi Triều Tiên dừng chương trình tên lửa và vũ khí hạt nhân, đồng thời giục Hội đồng Bảo an tiếp tục trừng phạt Bình Nhưỡng.
Đại sứ Haley sau đó cho biết phía Mỹ sẽ bắt đầu soạn nghị quyết trừng phạt mới dành cho Triều Tiên nội trong tuần này, và dự kiến sẽ đưa ra biểu quyết vào thứ hai tới.
“Giữ cái đầu lạnh”
Trong khi đó, đại sứ Trung Quốc tại LHQ Lưu Kết Nhất kêu gọi Triều Tiên “ngưng các hành động sai trái” và cam kết “Bắc Kinh sẽ không bao giờ để hỗn loạn và chiến tranh xảy ra trên bán đảo Triều Tiên”.
Bà Lưu cũng kêu gọi các bên nghiêm túc xem xét kế hoạch “đóng băng kép” do Bắc Kinh và Moscow đề xuất, bao gồm việc ngưng cùng lúc chương trình tên lửa và hạt nhân của Bình Nhưỡng và các cuộc tập trận chung Mỹ – Hàn Quốc.
Đại sứ Nga Vassily Nebenzia chỉ trích vụ thử hạt nhân của Triều Tiên làm đe dọa hòa bình khu vực, song nhấn mạnh các giải pháp quân sự sẽ không giải quyết được rốt ráo vấn đề ở bán đảo Triều Tiên.
Nga kêu gọi các bên “giữ cái đầu lạnh và tránh xa các hành động có thể làm căng thẳng leo thang”. Đại sứ Nga cũng cho rằng vấn đề Triều Tiên chỉ có thể giải quyết qua kênh ngoại giao, bao gồm việc “tận dụng các nỗ lực hòa giải của Tổng thư ký LHQ”.
Cuộc họp khẩn ngày 4-9 được thực hiện theo yêu cầu của Mỹ, Nhật, Anh, Pháp và Hàn Quốc sau vụ thử hạt nhân mới nhất và mạnh nhất của Triều Tiên, vốn vi phạm các nghị quyết trước đó của LHQ.
Đây cuộc họp khẩn liên quan đến Triều Tiên lần thứ 2 chỉ trong vòng một tuần của Hội đồng Bảo an. Trước đó, trong cuộc họp ngày 29-8, Hội đồng Bảo an cũng lên án vụ thử tên lửa bắn qua Nhật Bản của Triều Tiên và yêu cầu Bình Nhưỡng ngừng chương trình này.
Cũng trong tháng 8, Hội đồng Bảo an áp đặt các biện pháp cấm vận mới lên Triều Tiên để trừng phạt việc nước này phóng hai tên lửa tầm xa hồi tháng 7. Lệnh trừng phạt bao gồm cấm nước này xuất khẩu than, sắt, chì và thủy sản, nhằm giảm 1/3 kim ngạch xuất khẩu (hiện đang ở mức 3 tỉ USD/năm).
Theo Reuters, Mỹ thường đề xuất các biện pháp cấm vận Triều Tiên, sau đó đàm phán trước với Trung Quốc rồi mới đưa ra biểu quyết với 13 thành viên còn lại của Hội đồng Bảo an.
Để được thông qua, nghị quyết của Hội đồng Bảo an cần 9 phiếu thuận và không có phiếu phủ quyết nào từ 5 nước Mỹ, Anh, Pháp, Nga và Trung Quốc.
Trong một diễn biến liên quan, cũng trong tối 4-9, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và người đồng cấp Hoa Kỳ Donald Trump đã điện đàm và nhất trí xóa bỏ giới hạn trọng lượng đầu đạn hạt nhân của Seoul sau vụ thử hạt nhân mới nhất từ Triều Tiên.
Theo thỏa thuận về phát triển tên lửa của liên quân Hàn-Mỹ ký kết năm 2012, tên lửa do quân đội Hàn Quốc tự phát triển bị giới hạn tầm bắn ở mức 800km và trọng lượng ở mức 500kg. Ông Moon và Trump đã đồng ý gỡ bỏ giới hạn này, theo Reuters.
Theo thông cáo từ Nhà Xanh, trong cuộc điện đàm, hai nhà lãnh đạo trước đó cũng đồng ý đây là thời điểm thích hợp để áp đặt các biện pháp mạnh mẽ nhất lên Triều Tiên, đồng thời Hội đồng Bảo an LHQ cũng cần phải có các biện pháp cấm vận nặng hơn với Bình Nhưỡng.
Tổng thống Thụy Sĩ Doris Leuthard: Có thể giúp tháo ‘ngòi nổ’ Triều Tiên
Tổng thống Thụy Sĩ Doris Leuthard tuyên bố nước của bà có thể trở thành trung gian hòa giải để giải quyết tình hình căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên giữa Bình Nhưỡng và các quốc gia khác.
Bà Leuthard ngày 4.9 nói rằng nước bà là quốc gia trung lập và từng đại diện cho lợi ích của Mỹ ở nhiều quốc gia như Iran, Cuba trong quá khứ và có thể dùng “các dịch vụ tốt của mình như là một trung gian hòa giải” để giúp giải quyết căng thẳng.
“Chúng tôi sẵn sàng cung cấp các dịch vụ tốt của chúng tôi trong vai trò một trung gian hòa giải và trong những tuần tới tất cả sẽ phụ thuộc vào việc Mỹ và Trung Quốc có thể gây được ảnh hưởng như thế nào trong cuộc khủng hoảng này”, bà Leuthard nói.
Các thành phố của Thụy Sĩ nhiều năm qua đã tổ chức nhiều cuộc đàm phán hòa bình và lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un từng là du học sinh tại nước này.
Phát biểu với các phóng viên tại thủ đô Bern của Thụy Sĩ, bà Leuthard cho hay hành động thử hạt nhân lần 6 và liên tục phóng tên lửa của Triều Tiên có thể là một “lời mời đối thoại” của Bình Nhưỡng.
“Có lẽ những hành động này của Triều Tiên là một lời mời đối thoại. Chúng ta sẽ sớm thấy điều ấy. Đây thật sự là thời điểm để xây dựng các cuộc đối thoại”, bà Leuthard nói.
Trong diễn tiến liên quan, Hàn Quốc đã thực hiện một cuộc tập trận bắn đạn thật gần đường phân giới với Triều Tiên nhằm đáp trả hành động thử hạt nhân lần 6 của Bình Nhưỡng.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov thì bất ngờ dùng ngôn từ mạnh mẽ để chỉ trích hành động của Triều Tiên và yêu cầu Bình Nhưỡng “chấm dứt các hành động khiêu khích gây bất ổn cho tình hình”.
Ông Ryabkov cũng nhấn mạnh Moscow nhận thấy “một xu hướng nguy hiểm và mức độ tiến triển nhanh chóng của Triều Tiên” trong chương trình nghiên cứu hạt nhân của họ.
Dù vậy, ông Ryabkov tái khẳng định quan điểm của Nga là tình hình căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên chỉ có thể giải quyết thông qua đàm phán hòa bình.
Dự kiến, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc sẽ triệu tập một cuộc họp khẩn cấp, lần thứ 2 trong vòng chưa đầy một tuần để bàn luận về vấn đề Triều Tiên, sau vụ thử bom nhiệt hạch của Bình Nhưỡng.
Triều Tiên lại sắp phóng tên lửa đạn đạo liên lục địa, Trung Quốc cảnh báo Bình Nhưỡng không nên thực hiện hành động này vì điều này sẽ làm trầm trọng thêm căng thẳng.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Geng Shuang nói với báo giới rằng Triều Tiên phải hiểu “rất rõ ràng” là các nghị quyết của Hội đồng Bảo An Liên Hợp Quốc cấm các hoạt động như vậy.
Ông Geng cũng nhấn mạnh rằng Trung Quốc hy vọng các bên, đặc biệt là Triều Tiên “kiềm chế để tránh leo thang căng thẳng”.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng cho biết Bắc Kinh đã “phê bình nghiêm khắc” Đại sứ Triều Tiên tại Trung Quốc sau khi Bình Nhưỡng thực hiện cuộc thử hạt nhân hôm 3.9.
Theo TTO – MTG
