Thúc đẩy các mô hình kinh tế mới hướng tới phát triển bền vững
Vào sáng ngày 16/8, Diễn đàn Hội nhập kinh tế Quốc tế TP. Hồ Chí Minh năm 2024 (IEIF) đã chính thức khai mạc. Sự kiện do Viện Nghiên cứu Phát triển và Trung tâm Hỗ trợ hội nhập Quốc tế Thành phố phối hợp cùng Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) và Hiệp hội Doanh nghiệp TP. Hồ Chí Minh (HUBA) tổ chức, với chủ đề “Thúc đẩy các mô hình kinh tế mới hướng tới phát triển bền vững”. Diễn đàn này là một phần của Diễn đàn Kinh tế TP. Hồ Chí Minh 2024 (HEF 2024).
IEIF năm 2024 tiếp tục là sự kiện thường niên quan trọng của thành phố kể từ năm 2018. Ngoài các phiên thảo luận chính, sự kiện còn có các hoạt động trưng bày sản phẩm, dịch vụ tiêu biểu, và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp giao lưu, kết nối trong khuôn khổ diễn đàn.
Phát biểu tại diễn đàn, TS. Trần Du Lịch – Phó Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) nhận định, trong bối cảnh hiện nay, việc ứng dụng các mô hình hướng đến kinh tế tuần hoàn, phát triển bền vững trở thành yêu cầu cấp bách mà mỗi quốc gia, doanh nghiệp quan tâm. Trong đó, sự phát triển đồng thời cả kinh tế số – kinh tế xanh được coi là trụ cột chính trong nỗ lực hướng đến mục tiêu phát triển bền vững.
TS Lịch lý giải, với những tác động tương hỗ, các công nghệ số hóa góp phần chuyển đổi sang nền kinh tế carbon thấp, thân thiện với môi trường. Để doanh nghiệp tự tin chuyển đổi, Nhà nước sớm có khung khổ pháp lý vững chắc làm động lực thúc đẩy doanh nghiệp chuyển đổi. Như vậy, với ý tưởng tạo lập diễn đàn thảo luận, thu thập ý kiến đóng góp của nhiều chuyên gia, doanh nghiệp, ông Lịch kỳ vọng IEIF 2024 sẽ có những đóng góp tích cực giúp Thành phố xây dựng những chính sách phù hợp, giúp cộng đồng doanh nghiệp hình thành được lộ trình chuyển đổi hiệu quả.
Ông Lịch cũng cho biết thêm, trong nỗ lực chuyển đổi số, VIAC không nằm ngoài xu thế chung khi cho ra mắt nền tảng nộp đơn điện tử và quản lý tranh chấp trực tuyến eCase vào tháng 6/2024. Ông hy vọng, sự áp dụng tiến bộ công nghệ trong nhiều lĩnh vực, nhiều ngành nghề sẽ tạo công cụ thúc đẩy quá trình chuyển đổi số song hành cùng chuyển đổi xanh một cách toàn diện.
TS. Trần Du Lịch chia sẻ tại sự kiệnÔng Phạm Bình An phát biểu khai mạc sự kiện
Trong khi đó, ông Phạm Bình An – Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển cho biết, TPHCM là một trong 10 thành phố hàng đầu thế giới chịu tác động nghiêm trọng từ biến đổi khí hậu. Mặc dù quy mô GRDP Thành phố luôn dẫn đầu so với cả nước, nhưng tốc độ tăng trưởng kinh tế của Thành phố đang có dấu hiệu chững lại, thu nhập trung bình của người dân vẫn còn ở mức thấp… Điều này đòi hỏi Thành phố phải tìm kiếm các giải pháp, động lực và không gian phát triển kinh tế mới.
Trong thời gian qua, Thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành các chương trình, đề án liên quan để triển khai và phát triển các mô hình kinh tế mới như Đề án “Phát triển kinh tế số, kinh tế chia sẻ và kinh tế tuần hoàn trên địa bàn Thành phố giai đoạn 2020-2025, tầm nhìn đến năm 2030”, trong đó, tập trung chuyển đổi theo hướng “xanh” và “số” trong cả chính quyền, doanh nghiệp và người dân.
Trình bày tại diễn đàn, ông Jean-Jacques Bouflet – Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) chia sẻ góc nhìn của EuroCham về các mô hình chuyển đổi xanh cũng như kinh nghiệm quốc tế áp dụng.
Ông Jean đánh giá, trong bối cảnh hiện nay, Chính phủ nhiều nước ngày càng quan tâm và ban hành nhiều quy định liên quan phát triển bền vững, phát triển kinh tế gắn với các tiêu chuẩn về môi trường, xã hội. Trong đó, các chiến lược trong Thỏa thuận xanh của Liên minh châu Âu (EU) là một ví dụ điển hình. Tại các quốc gia như Đức, Hàn Quốc hiện đã chuyển đổi và ứng dụng các mô hình kinh doanh mới. Ở Đức, mô hình được phối hợp và thực hiện bởi chính phủ, nhà làm luật, doanh nghiệp trong nhiều lĩnh vực cùng tham gia xây dựng các ý tưởng về chuyển đổi xanh một cách sâu sắc, mạnh mẽ và minh bạch.
“Việt Nam cần có một lộ trình chuyển đổi tổng thể và toàn diện, trong đó, các trụ cột chính cần tập trung là: khung khổ pháp luật, thực hiện các dự án thí điểm, mở rộng các nguồn tài chính xanh”, ông Jean-Jacques Bouflet khuyến nghị.
Trao đổi về vấn đề công nghệ số, ông Nguyễn Ngọc Hoàng – Giám đốc Khối Digital Lighthouse, KPMG Việt Nam đánh giá hiện nay, chuyển đổi số đang là xu hướng thực tiễn toàn cầu, có tới hơn 88% doanh nghiệp đang quan tâm và có các chương trình hướng đến chuyển đổi số.
Trong khi đó, ông Lâm Ngọc Tuấn – Giám đốc Hợp tác xã Tuấn Ngọc cũng chia sẻ về thực trạng hoạt động của hợp tác xã (HTX) nông nghiệp Tuấn Ngọc trong quá trình chuyển đổi tiết kiệm điện, nước, phân bón và những định hướng của hợp tác xã đến mô hình chuyển đổi xanh trong nông nghiệp.
Bên cạnh việc đầu tư công nghệ xanh giúp tiết kiệm giảm chi phí sản xuất, HTX cũng gặp khó khăn về chi phí đầu tư ban đầu rất cao, phải thường xuyên bảo trì bảo dưỡng các thiết bị công nghệ; ngoài ra, HTX phải trang bị kiến thức và kỹ năng kiểm soát công nghệ cho nông dân và cán bộ HTX. Tuy nhiên, các chính sách vay vốn ưu đãi và gói hỗ trợ tài chính từ chính phủ và tổ chức phi chính phủ vẫn còn hạn chế, chưa đáp ứng đủ nhu cầu củacác HTX. Theo Ông Tuấn, thị trường tiêu thụ nông sản xanh trong nước cũng chưa phát triển mạnh, nhu cầu chưa ổn định cũng khiến HTX khó duy trì và phát triển sản xuất.
