
Doanh nghiệp tư nhân Việt Nam chưa quan tâm đúng mức đến các chính sách và quá trình xây dựng chính sách. Điều này cần thay đổi bởi các rủi ro về thay đổi chính sách là rất lớn, ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký kiêm Trưởng Ban pháp chế VCCI, phát biểu tại buổi Ăn trưa làm việc của Câu lạc bộ Doanh nghiệp dẫn đầu (LBC) ngày 29-10 tại TP.HCM.
“Mức độ quan tâm của doanh nghiệp tư nhân về chính sách có cải thiện nhưng chưa đủ. Doanh nghiệp cần quan tâm nhiều hơn đến nguồn nhân lực về chính sách, chủ động liên kết trong vận động chính sách”, ông cũng cho rằng TP.HCM và Hà Nội là hai trung tâm kinh tế của cả nước, nhưng mức độ quan tâm đến chính sách và vận động xây dựng chính sách của doanh nghiệp, tổ chức và các hội đoàn ở TP.HCM vẫn chưa bằng Hà Nội.
Tại buổi ATLV, ông Đậu Anh Tuấn đã trình bày chủ đề “Doanh nghiệp và Pháp luật 2024: Một số nội dung cần chú ý”. Trong đó, ông đề cập đến các khía cạnh của Luật Đất đai 2024, các quy định và dự thảo về chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, và các xu hướng đáng chú ý trong xây dựng chính sách tại Việt Nam.
1/ Trong phần “Luật Đất đai tác động đến doanh nghiệp như thế nào?”, ông Đậu Anh Tuấn cho rằng Luật Đất đai được nhiều doanh nghiệp trông chờ bởi có các chế định giúp giải quyết đáng kể những vướng mắc liên quan đến quy trình, thời gian, thủ tục đầu tư. Luật Đất đai được thông qua đồng thời với Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Nhà ở trong năm nay. Vi thế, các doanh nghiệp kỳ vọng những thủ tục trong lĩnh vực này sẽ được cải thiện rõ nét.
Tuy vậy, “Luật Đất đai rất phức tạp, có riêng Nghị quyết Trung ương Đảng – tức Nghị quyết 18 – nhằm tháo gỡ các vướng mắc”. Luật Đất đai với tinh thần phân quyền mạnh mẽ cho chính quyền địa phương, chế định tiến bộ, cởi mở như người Việt Nam định cư tại nước ngoài có thể mua nhà; hay mở rộng đối tượng được nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp…
Những quy định mới “rất tiến bộ, tích cực” nếu được triển khai một cách bài bản, nhanh chóng thì chắc chắn tạo được hiệu ứng tích cực đối với nền kinh tế, cộng đồng doanh nghiệp cũng như môi trường kinh doanh. “Luật mới giúp thủ tục nhanh chóng, thúc đẩy giao dịch, tạo thị trường tài chính đất đai… Đây là những vấn đề mấu chốt doanh nghiệp cần quan tâm”, trưởng ban pháp chế của VCCI khẳng định.
2/ Trong phần “Pháp luật về chuyển đổi số”, ông Tuấn nói nhiều văn bản luật có nội dung kinh tế số đã ban hành trong ba năm gần đây như Luật Giao dịch điện tử, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Luật Điện ảnh, Luật Sở hữu trí tuệ. Xu hướng sắp tới là tiếp tục ban hành thêm các văn luật về kinh tế số, nhằm hỗ trợ, thúc đẩy và quản lý nền kinh tế đang ngày càng lớn mạnh tại Việt Nam.
Đầu tiên là Luật Công nghiệp công nghệ số sẽ luật hóa tài sản số, định ra các ngành nghề được ưu đãi thu hút vốn, khung pháp lý thử nghiệm (sandbox) cho các sản phẩm và dịch vụ số, quản lý hoạt động phát triển AI. Luật sẽ được Quốc hội thảo luận trong kỳ họp thứ 8, khóa XV (họp từ ngày 26-10) và dự kiến thông qua trong kỳ họp thứ 9.
Kế đến là Luật Dữ liệu và Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, giúp hình thành thị trường dữ liệu và doanh nghiệp kinh doanh dữ liệu, đồng thời lập ra những quy định bảo đảm an toàn dữ liệu của cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp tại Việt Nam. Luật sửa đổi Luật Quảng cáo buộc các chủ thể quảng cáo trong nước, các nền tảng xuyên biên giới và người có sức ảnh hưởng đến công chúng (KOL/KOC). Chẳng hạn như KOL/KOC tuyên truyền nói tốt cho sản phẩm hay dịch vụ nhưng chưa từng sử dụng sản phẩm hay dịch vụ.
3/ Trong phần “Pháp luật chuyển đổi xanh”, ông Đậu Anh Tuấn nói rằng các quy định về môi trường trong và ngoài nước ngày càng khó, làm tăng chi phí kinh doanh. Vấn đề giảm bớt tác động của biến đổi khí hậu là trọng tâm chính của việc xây dựng và ban hành chính sách pháp luật mới tại Việt Nam. “Dần dần đây sẽ là một loại thuế mới mà doanh nghiệp sẽ không tránh né được”, ông Tuấn nhấn mạnh.
Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) trong việc thu hồi bao bì và tái chế bao bì các loại ngày càng lớn. Chẳng hạn như các loại bao bì thuốc BVTV, pin, đồ vệ sinh dùng một lần, kẹo cao su, thuốc lá, sản phẩm có nhựa tổng hợp (băng keo, bông tai, bóng bay, đồ da, túi sách, giầy dép, đồ chơi trẻ em, túi nilon…).
Các vấn đề giảm phát thải khí nhà kính được quy định trong Nghị định 06/2022/NĐ-CP gồm kiểm kê phát thải, hạn ngạch phát thải, hấp thụ khí thải carbon, thị trường hạn ngạch và tín chỉ carbon còn rất mới. Nhưng sắp tới, nghị định 06 cũng được đang nghiên cứu bổ sung, sửa đổi.
Cuối cùng là thị trường năng lượng tái tạo với Nghị định cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA), Nghị định phát triển điện mặt trời và đề án phát triển điện gió ngoài khơi.
Ricky Hồ / BSA Media lược ghi
Công ty nhỏ Hàn Quốc chiếm lĩnh thị trường toàn cầu bằng chiếc cột dựng lều